Milas ve Memecik Zeytini

Milas, binlerce yıllık tarihiyle zeytinciliğin merkezi olmuş, Türkiye'nin en önemli zeytin üretim bölgelerinden biridir. Bölgenin zeytin ağaçlarının büyük kısmını, dayanıklı yapısıyla bilinen Memecik çeşidi oluşturur ve üretimin %90’ı zeytinyağına yöneliktir. Milas’ta 7,8 milyon meyve veren ağaç, yılda 95 bin tona varan üretim kapasitesiyle dikkat çeker. Zeytin, bölge halkının temel geçim kaynağı olup tarımsal ekonominin bel kemiğini oluşturur. "Milas’ın dağından yağ, ovalarından bal akar" derler; bu söz, bölgenin bereketini ve doğal zenginliklerini yansıtır. Milas’ın coğrafi yapısı, kaliteli zeytinyağı üretimini desteklerken, zeytin ağaçları tarih boyunca işgal ve tahribatlara karşı direnerek bölgenin kültürel ve ekonomik kimliğini şekillendirmiştir. Milas, yalnızca bir tarım bölgesi değil, toprağın ve emeğin sanatla harmanlandığı bir bereket diyarıdır.

Memecik zeytini, kendine has asimetrik oval şekli ve meyve ucundaki hafif kıvrımıyla diğer çeşitlerden kolayca ayırt edilebilir. Olgunluğuna bağlı olarak rengi sarımsı yeşilden koyu vişne siyahına kadar değişiklik gösterir. Büyük taneli, küçük çekirdekli olan bu zeytin, tam olgunlaştığında orta sert bir dokuya sahiptir. Hem sofralık hem de yağlık olarak değerlendirilebilen Memecik, yörede Taşarası, Aşıyeli, Tekir, Gülümbe, Şehir ve Yağlık gibi farklı adlarla da bilinir.

Memecik ağacının gövdesi sağlam ve dayanıklı bir yapıya sahiptir. Dalları, yuvarlak ve toplu bir taç oluştururken, gri-yeşil yaprakları güneş ışığında gümüşi bir parlaklık sergiler. Çiçeklenme dönemi Nisan sonlarında başlar, Mayıs sonu ve Haziran başında meyve vermeye başlar. Kasım ortasında ise meyveler olgunlaşır. Bu tür, kuraklık ve soğuk gibi zorlu çevre koşullarına oldukça dayanıklıdır.

Memecik zeytinyağı, yeşilimsi sarı tonlarıyla dikkat çeker. Orta yoğunlukta meyvemsi bir aromaya sahip olup turunç, portakal, badem ve defne gibi zengin aromatik notalar sunar. Yoğun antioksidan bileşenleri sayesinde genizde hafif bir yanma hissi ve yumuşak bir acılık bırakır. E vitamini (α-tokoferol) ve fenoller açısından oldukça zengin olan Memecik zeytini, yüksek antioksidan ve besleyici özellikleriyle insan sağlığı için büyük önem taşır.